Workshop Glas in lood

In mijn creatieve jaar besteden we in de maand augustus tijd aan de workshop glas in lood. Niet dat we daadwerkelijk een raam met glas in lood gaan maken, maar wel het ontwerp voor een raam. Ik ben al wat aan het voorbereiden en het wordt weer een kleurrijke, vrolijke workshop glas in lood.

Glas-in-lood is een object waarvan de glasplaten zijn versierd met kleuren en patronen in lood, die vervolgens worden versmolten tot een blad van helder glas. Het wordt vaak toegepast in ramen, bijvoorbeeld van kerken.

Schrijf je vast in voor de inspirerende workshop in Teachable. Je houdt toegang tot de cursus inclusief de updates. Je kan de cursus ook via de workshop glas in lood (replay) ook via de website bestellen.

Workshop glas in lood: vijf leuke weetjes

Glas in lood in Europa

Het eerste glas-in-lood werd in de 11e eeuw in Europa geïntroduceerd. Het eerste gedocumenteerde bewijs is afkomstig van een abdij in het Rijnland, daterend uit 1125 na Christus. Naarmate de tijd verstreek, werd glas-in-lood populairder en kunstenaars begonnen te experimenteren met nieuwe ontwerpen en creëerden stukken die niet alleen functioneel maar ook mooi waren.

In het begin van de 18e eeuw experimenteerden glas-in-loodkunstenaars met verschillende technieken, zoals het toevoegen van afbeeldingen of symbolen op elk stuk glas voordat ze samen een raam vormden. Deze techniek werd bekend als opalen glazen ramen omdat ze een iriserende witte substantie in het gekleurde ontwerp verwerkten. Meer over opaalglas verderop in dit bericht.

Glas-in-lood wordt meestal beschouwd als een kunstwerk, maar het dient ook als een functioneel raam. De functie van glas in lood is om licht binnen te laten met behoud van privacy. Door het gebruik van de kleuren geeft het een mooi effect in de ruimte waarin de ramen worden toegepast.

Beroemde makers

Tijdens onze vakantie in Frankrijk heb ik veel kerken met glas in lood ramen bezocht. Daarbij heb ik vooral gelet op de kunstenaars die de ramen maakten. Vaak waren zij in hun tijd erg beroemd. Zelfs nu nog is er informatie te vinden over de mensen die eeuwen geleden de ramen maakten.

De kunst van het maken van glas-in-loodramen bestaat al eeuwen. Oorspronkelijk waren ze ontworpen om de kerk van licht te voorzien en overdag verlicht te houden. Tegenwoordig zijn glas-in-loodramen meer een esthetisch kenmerk in kerken en kathedralen over de hele wereld.

Glas in lood wordt meestal gemaakt met een combinatie van verschillende materialen zoals lood, koper en arseen. Deze verschillende materialen hebben ertoe bijgedragen dat glas-in-lood het pastelkleurenschema heeft gekregen dat we tegenwoordig in kerken zien. Wij gebruiken gewoon papier en stiften om ons ontwerp te maken. Liefst stiften in felle kleuren.

Glas-in-lood wordt gemaakt via een proces in meerdere stappen dat tot drie maanden of langer kan duren. De eerste stap omvat het maken van ontwerpen of tekeningen op basis van vormen en kleuren. De tweede stap omvat het gebruik van die ontwerpen of tekeningen om een omtrek van het ontwerp te maken op een stuk koperen of loden platen die vervolgens worden uitgesneden.

Glas-in-loodramen zijn een van de meest iconische kenmerken in kerken. Ze werden traditioneel gebruikt voor decoratie en verhalen, maar ook om de kerk te beschermen tegen natuurlijk licht.

Er zijn veel soorten glas-in-loodramen, zoals middeleeuws, renaissance en Victoriaans. De meeste worden tegenwoordig nog steeds voor religieuze doeleinden gebruikt. Maar er zijn ook andere kunstenaars die deze techniek voor hun kunst gebruiken om een nieuw type glas-in-loodkunstwerk te maken.

Zelf glas in lood objecten maken

Je kan ook zelf glas in lood maken, of objecten met glas in lood. Mijn vader heeft jarenlang prachtige voorwerpen gemaakt zoals engeltjes, bijtjes en kandelaars met glas in lood. Het is wel een erg nauwkeurig werk. In de workshop gaan we zelf een glas in lood ontwerp maken, maar als je er meer mee wilt doen, dan kan dat.
Er zijn drie stappen: het glas snijden, de stukken in elkaar zetten en tenslotte verf aanbrengen (indien nodig).

Er zijn veel voordelen aan het maken van je eigen glas-in-lood. Het kan een geweldige manier zijn om artistieke creativiteit te uiten en plezier te hebben met je kinderen of kleinkinderen. Mijn kinderen vonden het geweldig wat mijn vader voor hen maakte.

Het gebruik van opaalglas

Wat is opaalglas? Opaalglas is gemaakt met lagen van opaal ingelegd glas en kroonglas. Kroonglazen worden gevormd door een mengsel van kalium, kalk, zand, krijt en soda te verhitten voordat het tot twee weken wordt afgekoeld. Het opaalglas helpt om het licht gelijkmatiger te verspreiden en ze kunnen de kleur van het licht veranderen afhankelijk van de hoek.

Opaalglazen hebben een speciale eigenschap waardoor de ramen ultraviolette stralen kunnen filteren en toch andere kleuren in het spectrum doorlaten. Deze eigenschap maakt ze een ideale optie in gebieden met veel zonlicht, zoals Zuid-Californië of Houston, Texas

Opaalglazen ramen zijn in feite een soort glas-in-loodraam, maar in plaats van lood te gebruiken om de glas-in-loodkleur te creëren, worden opalen gebruikt. Opaalglazen ramen worden meestal gemaakt met opaalglas, dat wordt gemaakt door platen helder glas in zoutzuur te dompelen en ze vervolgens te polijsten met een mengsel van kalium en borax.

Het woord “opaal” komt van het Sanskrietwoord voor een edelsteen die in sieraden wordt gebruikt. Het opaal wordt al eeuwenlang in sieraden gebruikt omdat het een verbazingwekkend vermogen heeft om van kleur te veranderen wanneer je het in het licht beweegt of het tegen verschillende kleuren houdt. De kleur zal verschuiven van blauw, groen, rood en geel, afhankelijk van vanuit welke hoek je ernaar kijkt.

Het oudste glas in lood

Het oudst bekende glas-in-lood in een kerk dateert uit het jaar 664 na Christus. De ramen zijn een vorm van middeleeuwse kunst die kleur en decoratie aan de kerken gaf, evenals de mogelijkheid om er wat licht door te laten.

Het gebruik van glas in lood in kerken is terug te voeren tot de 11e eeuw en komt veel voor in de gotische architectuur. Deze vorm van natuurlijke verlichting die in kerken werd gebruikt, was een grote prestatie voor architecten omdat het een onbelemmerd licht bood dat uit elke richting kon komen. De kleuren die worden gebruikt in de glas-in-loodramen zijn in de loop van de tijd ook veranderd, maar het zijn overwegend rood en blauw.

De oudste bewaard gebleven fragmenten van glas-in-lood dateren uit 350 na Christus. Ze werden gevonden in de Hagia Sophia in wat nu Turkije is. Andere beroemde voorbeelden van glas-in-loodramen zijn te vinden in de kathedraal van Chartres, de Notre Dame de Paris en de Basilica di San Marco, die zich allemaal in Frankrijk bevinden.

workshop glas in lood

Schrijf je in voor de workshop glas in lood en leer meer over de kunstenaar en technieken. We maken samen een mooi kunstwerk. Je houdt toegang tot de cursusinformatie.